Les ideeën voor het afsluiten van het schooljaar en om mee te starten

Het einde schooljaar is in zicht en dat betekent afronden met je groep en team. In dit blog geef ik een aantal leuke les ideeën in het basisonderwijs mee die in je voorbereiding voor het nieuwe schooljaar mee kunt nemen om kennis te maken met de leerlingen en hier een activiteit aan te koppelen.

Het wisselmoment

Het eerste moment om kennis te maken met je nieuwe groep begint bij het wisselmoment. Vaak wordt er een nieuwe verjaardagskalender gemaakt of al kennisgemaakt met kleine opdrachtjes uit de lessen die in het nieuwe schooljaar aan bod zullen komen. Het komt veel voor dat de groep leerlingen elkaar al kent en eigenlijk alleen kennis moet maken met de nieuwe juf of meester. Tijdens het wisselmoment is leuk om op een speelse manier de kennis van de leerlingen te checken en ze alvast te leren kennen. Een leuk les idee hiervoor is: het letterspel

Het letterspel

Dit spel is aan te passen op groepsniveau, maar is het meest geschikt voor de midden-en bovenbouw. Je neemt een letter uit het alfabet en alle woorden die bedacht zullen worden bij de categorieën moeten daarmee beginnen. De groep wordt in twee of drietallen verdeeld en vormen een team. De groep krijgt ongeveer tien minuten de tijd om bij de volgende tien categorieën een woord op te schrijven die alleen maar mag beginnen met de gekozen letter.

De categorieën/het lijstje presenteer je op het bord:
1. Een kledingstuk
2. Fruit of groentesoort
3. Een bloem of bomensoort
4. Jongensnaam
5. Meisjesnaam
6. Gebruiksvoorwerp
7. Een plaats in Nederland
8. Een plaats in Europa/wereld
9. Een Engels woord
10. Een bekend persoon

Per categorie bevraag je de teams wat ze hebben opgeschreven (dit gebeurt klassikaal). Als een antwoord alleen door dit team is opgeschreven dan krijgt deze 10 punten voor het unieke antwoord. Voor elk team dat het genoemde antwoord ook heeft opgeschreven, daalt de waarde met 1 punt. Bijv. 5 teamleden hebben hetzelfde antwoord gegeven, dan is dit dus 5 punten waard. Hoe unieker het antwoord, hoe meer punten het dus waard is. Het team met de meeste punten wint het letterspel. Dit spel is overigens ook goed in te zetten als energizer gedurende het schooljaar.

Meegeven voor in de vakantie

De volgende twee les ideeën kun je introduceren tijdens het wisselmoment en is een leuke activiteit die je nieuwe groep meteen aan het werk zet in de zomervakantie e n waar je mee kunt starten in de eerste Gouden Weken. De twee activiteiten vragen wel een korte voorbereiding om mee te kunnen geven bij het wisselmoment en het is extra leuk als je als leerkracht ook meedoet.

De ballon

Geef alle leerlingen een niet opgeblazen ballon (met toelichting op een kaartje) mee bij het afsluiten van het wisselmoment. De ballon gaat mee de zomervakantie in en heeft de volgende instructie:
Neem deze ballon mee de zomervakantie in. Maak een foto tijdens je vakantie waarop jij en je ballon te zien zijn en neem deze foto na de vakantie mee.
Kleine sidenote: ook leerlingen die niet specifiek op vakantie/reis gaan, kunnen hun eigen invulling geven aan het maken van de geschikte foto met ballon.
Na de vakantie schrijven alle leerlingen, en jij ook als voorbeeld, een tekst over de foto. Waarom hebben ze voor dit moment gekozen? Wat is er te zien? Waar is de foto genomen en met wie? Alle verhalen en foto’s worden in de klas opgehangen en kan door iedereen worden gelezen. Het kleedt meteen de groep aan e n je leert de leerlingen meteen kennen.

De lolly

Een variant op de ballon is het meegeven van een lolly aan het eind van het wisselmoment en om mee te nemen in de vakantie.
Onder het mom van: Mijn lolligste vakantiemoment gaan de leerlingen met dezelfde bedoeling als bij de ballon aan de slag.
Een foto met daarbij de lolly die een voor hun lollig moment vastlegt in de zomervakantie. Bij de start van het nieuwe schooljaar wordt er op dezelfde wijze een tekst over geschreven en in de klas opgehangen.

Ik wisselende deze twee activiteiten ieder jaar af. En misschien heb je zelf nog een voorwerp of idee om mee te geven en hier een activiteit aan te koppelen als het nieuwe schooljaar start.

Start van het nieuwe schooljaar

Naast bovenstaande ideeën waar je het nieuwe schooljaar mee kunt starten en het maken van een nieuwe verjaardagskalender (knipoog) geef ik je nog een aantal ideeën mee om je Gouden Weken mee te starten:

Verjaardagskalender

Hier is ie dan toch: de verjaardagskalender. Leerlingen vinden het altijd leuk om deze te maken en dat het zichtbaar in het lokaal hangt. Geef er eens een draai aan om het ontwerp en vormen van de kalender vanuit de leerlingen komt. Zo heb ik eens met een groep die de Zwanen heette een groot zwanenmeer gemaakt waarbij elke leerling zijn of haar eigen zwaan met naam en geboortedatum toevoegde (en ik ook!).

Zelfportret

Dit is een tekenactiviteit en goed terug te vinden op Pinterest.
De leerlingen tekenen zichzelf op een groot vel (minimaal A3) waarop ze voor de ene helft uit zichzelf bestaan zoals zij er in de spiegel uitzien. De andere helft wordt getekend met symbolen, uitdrukkingen en kleuren die laat zien waar ze van houden en wie ze zijn. Haar van spaghetti, een oorbel dat lijkt op een hockeystick en een t-shirt met water als opdruk omdat het fanatiek zwemt. De zelfportretten vullen meteen het lokaal als muurversiering en presenteert de groep in wie ze individueel allemaal zijn.

Een collage

Dit is een opdracht die ook voorbereiding treft als leerkracht want je zult tijdschriften en reclamebladen moeten verzamelen. Deze is ook goed in te zetten in het voortgezet onderwijs in een mentorgroep om elkaar beter te leren kennen. Alle leerlingen knippen en plakken afbeeldingen uit de tijdschriften en reclamebladen (mogelijk ook thuis zelf te zoeken en mee te nemen) en plakken deze als collage op een vel papier. Het wordt als het ware een visionboard waarop te zien zal zijn waar de leerling voor staat, wat hij of zij leuk vindt, drijft in sport en hobby’s en door middel van afbeeldingen zichzelf presenteert. Ook de uitkomsten hiervan zijn kleurrijk om op te hangen in het lokaal en de praktijk leert dat leerlingen ook naar elkaars creatie kijken en elkaar soms nog beter leren kennen dan ze al deden.

Manon Westerhuis