Voor de misschien al trouwe lezers van mijn Silly blog is het jullie vast opgevallen: in december heb ik geen blog geschreven. Dat was geen writer’s block, maar een bewuste keuze. December is in onderwijsland namelijk een maand waarin alles samenkomt. Het voelt alsof de grote verbouwing eindelijk klaar is, en precies op dat moment staan de architect, de aannemer, de elektricien, de stukadoor én de interieurstylist allemaal tegelijk op de steiger. En dan mag jij, als leerkracht, de regie over dat hele bouwteam zien te houden. In deze blog gaan we het hebben over de zilveren weken in het onderwijs.

De laatste stenen

Na het vertrek van Sint komen de kerstboom, de kerstviering, de borrel, kerstkaartjes en adventskalenders in beeld. Voor de klas én privé. Het is geen gewone maand; het is een kerstcarrousel waarin alles draait en beweegt. Het eindpunt? Vrijdagmiddag 12:00 uur. De kerstvakantie staat dan voor de deur. De kinderen verlaten het gebouw als een stoet rendieren met hun cadeau in de hand. Namelijk: de kerstvakantie.

En jij? Jij mag nog snel even de lokalen winterklaar maken – lees: kaal. De deur gaat dicht, letterlijk én figuurlijk. Maar thuis? Daar lopen we in- en uit door de draaideur, toch? Van de ene activiteit naar de andere, met familiebezoek, feestjes en alles wat de vakantie meebrengt. We bouwen aan kerstontbijten, lunchen, brunchen, diners, mogelijk ook aan ons humeur en zo gaan we door naar een oliebollenfeest. Voor je het weet, is het januari. De deuren van de school gaan weer open, en het bouwen begint opnieuw.

Stralen in de zilveren weken

Nou ja, een beetje dan. De bouwput is opgeruimd, de fundering ligt er al. Maar na twee weken vakantie moet iedereen toch weer even wennen. Waar waren we gebleven? Hoe zat dat ook alweer met die afspraken? En belangrijker nog: wat willen we samen bouwen in deze nieuwe fase?

Dit moment wordt in het onderwijs de zilveren weken genoemd. Het is dé periode om stil te staan bij de groepssfeer, terug te blikken op wat goed ging en vooruit te kijken naar wat beter kan. Welke bouwstenen waren stevig? Waar zaten nog scheurtjes? Misschien hebben we wat nieuw cement nodig, of passen we de blauwdruk aan.

En altijd: aandacht voor het wij-gevoel. Want of het nu de gouden, zilveren of bronzen weken zijn, het blijft dat ‘we’ een groep zijn waar ieder zijn bijdragen aan levert. Ook al ben je niet feitelijk daar, want elke dag vertrouwen ouders hun meest kostbare bezit aan ons toe. Het is onze taak om kinderen te zien, te horen en voelen dat ze er toe doen.

Wanneer kinderen stralen, werpt dat een licht dat verder reikt dan de klas. Dat licht raakt ook de ouders, die door hun stralende kind zien dat het goed zit, dat er gebouwd wordt aan iets moois en stevigs. Het vertrouwen dat daardoor ontstaat, raakt alles. Het wordt de fundering waarop we samen verder kunnen bouwen – voor de kinderen, de ouders, en de hele groep.

Lichtplan: van buiten naar binnen

We zijn dit schooljaar begonnen met bouwen. Eerst aan de buitenkant: een stevige fundering, een veilige omgeving, een solide groepssfeer. Maar januari is een moment om naar binnen te keren. Om verder te bouwen aan het hart van de klas, aan de energie en het licht dat van binnenuit straalt. Dus, aan het werk met het lichtplan! Waar moeten de lampen komen? Hoe zorgen we voor de beste verlichting? Metaforisch dan hè. Want hoe mooi is het om juist in het dagelijks onderwijs licht aan te brengen. In je lessen en met elkaar. Wat ga je, als leerkracht, belichten? En hoe belicht je verbinding, rust en veiligheid? Welke lichtknopjes zet jij deze maanden aan.

In ieder geval voorlopig nog ook gewoon de verlichting in het klaslokaal, want wat is het nog donker buiten. Gelukkig gaat de natuur daar de komende tijd verandering in brengen. Ook daar komt een lichtplan.
Goed plan? Laten we bouwen aan wat extra licht voor, zodat ons energielevel ook weer stijgt. Want eerlijk is eerlijk: na zo’n intensieve decembermaand (inclusief vakantie. Weet overigens niet meer wat intensiever is werken of al dat feestgedruis) kan iedereen wel een goede, stevig lichtplan gebruiken.

Op naar een stralend bouwwerk

Laten we er samen iets moois van maken. De fundering ligt er al, het geraamte staat stevig – nu is het tijd om de lampen op te hangen en het bouwwerk echt te laten stralen. Een beetje licht hier, een warme gloed daar. En hé, als het lichtplan hier niet meteen werkt, dan hebben we altijd nog de stekkerdoos. Of, in het geval van nood, een zaklamp en een flinke dosis humor. En gelukkig weten we één ding zeker: boven de wolken schijnt de zon – ook al is het nu nog donker.

Op naar een licht(jaar) 2025!

PS: Boven de wolken schijnt de zon? Ja, zo heet mijn gedichtenbundel. Dit bouwwerk is al een tijdje af en ook de tweede druk gaat razend snel. Nieuwsgierig? Check mijn socials of website.