Categorie: ICT vaardigheden

Ingeschatte leestijd: 3 minuten

Naam auteur: Tip onderwijs

Inhoudsopgave

Gerelateerde artikelen

Waarom Microsoft 365 niet meer weg te denken is uit het onderwijs

In het onderwijs draait alles om samenwerken, overzicht houden en leren, voor zowel leerlingen als leerkrachten. Toen ik voor het eerst met Microsoft 365 ging werken, merkte ik pas hoeveel tijd het kan besparen en hoe eenvoudig het is om samen te werken aan één doel:...

Hoe AI op het Olympia College de mens centraal stelt

Steeds meer organisaties worstelen met twee essentiële vragen: Hoe organiseer je werk anders en slimmer in tijden van arbeidskrapte? En hoe benut je beschikbare middelen zo efficiënt mogelijk? Het Olympia College besloot niet te blijven hangen in die vragen, maar echt...

Hoe AI het basisonderwijs verandert

Waarom jij ermee zou moeten spelen AI is overal, maar nog niet in elke klas. Kunstmatige intelligentie (AI) is inmiddels onderdeel van ons dagelijks leven. In zoekmachines, bij het schrijven van teksten, bij het maken van illustraties en ja—ook in het onderwijs. Toch...

Waarom Microsoft Word nog steeds onmisbaar is in 2025

Wat is Microsoft Word (en waarom gebruiken we het nog steeds)? Vraag aan tien mensen welk programma ze het eerst noemen als het over tekstverwerken gaat, en grote kans dat je negen keer “Word” hoort. Microsoft Word is zo’n programma dat bijna iedereen wel eens heeft...

Digitale tools voor in de Klas

Efficiënt lesgeven: hoe Gynzy, Padlet en AI tijdwinst voor de leerkracht kunnen opleveren Je onderwijs draait in deze tijd op digitale tools. Inmiddels zijn er talloze beschikbaar, en wellicht heb je al een persoonlijke favoriet. Maar gebruik je wel de beste tool voor...

Effectief gebruik van digitale leermiddelen in het onderwijs

Heb je een leuke app gezien om in de klas te gebruiken? Niet doen! Of in elk geval niet meteen… Het is zo verleidelijk, je ziet een app die je aanspreekt en je gaat er meteen mee aan de slag in de klas. Maar net zoals je niet meteen een nieuwe methode aanschaft omdat...

Uitgelichte artikelen

Van PO naar VO

Van juf naar mevrouw: mijn stap naar het VO Na bijna 10 jaar werken in het basisonderwijs, wat ik heb met veel plezier heb gedaan, zet ik een nieuwe stap in mijn onderwijs carrière. Met een hoop kennis, ervaring en een master in technologie op zak word ik docent...

Naamswijziging ABCopschool: persbericht

Van ABCopschool naar Tip Met gepaste trots willen we met je delen dat we verder gaan onder onze nieuwe bedrijfsnaam: Tip b.v. Deze naamswijziging resoneert beter met de bijdrage die we de komende jaren in het basisonderwijs willen leveren en is bovendien makkelijker...

Welzijn in het onderwijs

Welzijn op Het Spectrum Het spectrum is een school in Delfgauw met het vignet welbevinden. Er heerste op de school gedurende langere tijd onderhuidse onrust en pestgedrag. Met een schoolbreed plan- met betrokkenheid van de ouders- is hiervan werk gemaakt. Het...

Taalvorming: de kunst van communicatie door het leven heen

Taal bewust: hoe verweven is taal met ons leven? Bij levensbedreigende situaties vragen we ons af: hoe lang kan een mens zonder eten of drinken? De vraag hoe lang een mens zonder taal kan wordt niet gesteld. Maar hoe groot is het aandeel van taalvorming in ons leven?...

Ingeschatte leestijd: 3 minuten

Mediawijsheid: kritisch kijken in een digitale wereld

We scrollen, klikken, liken en delen. Elke dag worden we omringd door informatie. We scrollen langs nieuwsberichten, zien reclames tussendoor en krijgen op sociale media allerlei berichten voorgeschoteld. Soms levert dat nuttige inzichten op, soms is het gewoon vermaak. Maar niet alles wat we tegenkomen, is even betrouwbaar. Soms worden feiten verdraaid, uit hun verband getrokken of zelfs helemaal verzonnen. Maar er zit ook content tussen die, bewust of onbewust, een vertekend beeld geeft of zelfs misleidend is. Maar hoe bepaal je wat echt is en wat niet? Hoe zorg je ervoor dat je niet klakkeloos informatie overneemt zonder na te denken over de bron? Dit is precies waar mediawijsheid om draait.

In het onderwijs, maar eigenlijk in de hele samenleving, wordt mediawijsheid steeds belangrijker. Jongeren groeien op in een wereld waarin informatie letterlijk binnen handbereik is. Maar toegang tot informatie is niet genoeg. Je moet ook begrijpen hoe je ermee omgaat.

 

Wat is mediawijsheid nu echt?

Veel mensen denken bij mediawijsheid vooral aan “nepnieuws herkennen”. Maar het is zoveel meer dan dat. Het gaat over kritisch denken, over snappen hoe media werken en hoe ze ons beïnvloeden. Het gaat ook over je eigen rol in het digitale landschap. Hoe ga jij om met de informatie die je leest? Deel je zomaar iets door zonder te checken of het klopt? Wat gebeurt er als je een haatdragende reactie achterlaat?

We zien het steeds vaker: mensen die in bubbels terechtkomen waar ze alleen nog informatie zien die hun eigen mening bevestigt. Sociale media en algoritmes spelen hier een grote rol in. Maar dat betekent niet dat we daar slachtoffer van moeten zijn. Mediawijsheid betekent dat je bewust bent van dit soort processen en leert hoe je er kritisch mee omgaat.

 

Waarom is mediawijsheid cruciaal in het onderwijs?

Als kinderen opgroeien in een wereld vol schermen, moet het onderwijs meer bieden dan alleen rekenen en taal. Mediawijsheid is een essentiële vaardigheid geworden. Maar hoe leren we kinderen en jongeren hier goed mee om te gaan?

Een paar belangrijke punten:

1. Kritisch denken leren: Niet alles wat je ziet of leest is waar. Maar hoe ontdek je dat? Leerlingen zouden zichzelf altijd moeten afvragen: Klopt dit wel? Waar komt deze informatie vandaan? Door kritisch te kijken naar bronnen, leren ze beter onderscheid te maken tussen feit en mening.
2. Bewust online gedrag: Sociale media zijn geweldig, maar brengen ook risico’s met zich mee. Cyberpesten, het verspreiden van desinformatie of onbewust persoonlijke gegevens delen – het gebeurt sneller dan je denkt. Door jongeren bewust te maken van hun online keuzes, kunnen we deze risico’s verkleinen.
3. Privacy en digitale voetafdruk: Wat je online zet, verdwijnt niet zomaar. Jongeren delen vaak zonder nadenken foto’s, meningen en persoonlijke informatie. Maar wat gebeurt er als dat over tien jaar nog ergens opduikt? Weten ze eigenlijk wel wat bedrijven met hun data doen? Dit soort vragen moeten we ze leren stellen.

Maar mediawijsheid is niet alleen belangrijk voor jongeren. Ook volwassenen trappen regelmatig in desinformatie of laten zich misleiden door schreeuwerige koppen. We moeten af van het idee dat mediawijsheid alleen iets is voor de jeugd. Iedereen die internet gebruikt, heeft ermee te maken.

 

Wat kunnen we eraan doen?

Het begint allemaal met bewustwording. We kunnen van leerlingen niet verwachten dat ze alles uit zichzelf snappen. We moeten het gesprek aangaan. Waarom denk je dat iets waar is? Waar heb je het gelezen? Is er bewijs? Dit soort vragen zouden standaard moeten worden in de klas én aan de keukentafel. Daarnaast moeten we het niet alleen over de gevaren van media hebben. Media zijn ook fantastisch. Ze brengen ons kennis, verbinden mensen, geven creativiteit een podium. Het gaat er niet om dat we alles wantrouwen, maar dat we leren om op de juiste manier met informatie om te gaan.

 

Conclusie: Mediawijsheid is geen extraatje, maar een basisvaardigheid

In een wereld waar informatie overal is, is het cruciaal dat we leren kritisch, bewust en verantwoord om te gaan met media. Dat betekent niet dat we alles moeten wantrouwen, maar wel dat we altijd blijven nadenken. Of je nu docent, ouder of professional bent – mediawijsheid gaat ons allemaal aan. En hoe beter we ermee omgaan, hoe minder we worden beïnvloed door verkeerde informatie en hoe sterker we staan in de digitale wereld. Dus de volgende keer dat je een bericht ziet dat je emotioneel raakt of direct wilt delen… denk even na. Check de bron. Stel vragen. Wees mediawijs.

Laten we het gesprek starten

Ik ben benieuwd wat jij denkt over dit artikel. Deel je mening in een reactie – alvast bedankt!

Meer weten over Tip onderwijs?

Dit artikel is geschreven door:

Linda de Jong
Op: 31 januari 2025

Plaats een reactie

0 reacties

Een reactie versturen

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Meer over Tip onderwijs

Wil jij meer artikelen lezen? Bekijk onze kennisbank.

Meer weten over Tip onderwijs? Bekijk de over ons pagina.

Op zoek naar een nieuwe onderwijs uitdaging? Bekijk onze vacatures.

 

Spel- of tikfout gezien? Laat het ons weten: mats@tiponderwijs.nl

Schrijf je in voor de nieuwsbrief

📬 Blijf op de hoogte!

Ontvang de nieuwste onderwijstips en artikelen direct in je inbox.