Onderschat Engels in het basisonderwijs

“We voldoen aan de eindtermen voor Engels dus zien we geen reden om ons Engels onderwijs aan te passen.”

“Onze prioriteit ligt bij spelling en rekenen want ja daar worden we op afgerekend. Engels heeft dus geen prioriteit”

“Jullie trekken het niveau van Engels toch wel weer recht zodra de kinderen op het voortgezet onderwijs zitten”

Bovenstaande uitspraken zijn zomaar een paar opmerkingen die ik als docent Engels in het voortgezet onderwijs al jarenlang te horen kreeg van leerkrachten in het basisonderwijs. Engels wat al decennia een ondergeschoven kindje is op diverse scholen en waar in mijn optiek de leerling de dupe van is. Je start op een nieuwe school met nieuwe klasgenoten. Elk uur een andere docent met nieuwe vakken. Je hebt veel meer huiswerk en meer noodzaak om je organisatie op orde te hebben. Vervolgens kom je er achter dat je voor het vak Engels niet mee kan komen.

Wat is de oorzaak?

Wat maakt dat Engels op het voortgezet onderwijs een kernvak is, maar in het basisonderwijs niet dezelfde waarde heeft? Hoe komt het toch dat er zo’n enorm verschil kan zijn in het niveau wat leerlingen beheersen wanneer ze op het VO komen? In mijn optiek zijn er een aantal redenen aan te wijzen die ik via het volgende filmpje en redenen verder beschrijf.

• De in mijn optiek vage eindtermen geven onvoldoende inzicht in waar basisscholen voor het vak Engels aan moeten voldoen wanneer ze de basisschool verlaten. Door Peil.Engels wordt hier ook al over gesproken ( Engels | Peil.onderwijs | Inspectie van het onderwijs (onderwijsinspectie.nl)
• Een vak als Engels vraagt meer vaardigheden van de leerkracht in het basisonderwijs dan bijvoorbeeld vakken als aardrijkskunde of geschiedenis. Heb je als leerkracht minder taalgevoel maar wordt je wel geacht de taal te doceren dan kan dat ten kosten gaan van de kwaliteit van de lessen
• Er wordt terecht of onterecht een aanname gedaan dat leerlingen het Engels ook wel eigen maken buiten de schoolmuren want English is all around us. Toch geloof ik dat het basisonderwijs wel degelijk die functie heeft om kinderen enthousiast te maken voor de Engelse taal. Een gedegen Engels onderwijs in het basis onderwijs kan in mijn optiek zorgen dat leerlingen ook later in hun onderwijs carrière zich enthousiast inzetten voor Engels. En zoals het SLO in hun onderzoek ook aangeeft heeft het nog meer voordelen om Engels op jonge leeftijd te leren. Het bevordert o.a. de creativiteit en bouwt aan je zelfvertrouwen. Wat is het belang van het vak Engels? – SLO

Samenwerking PO en VO

In de 17 jaar die ik lesgeef in het VO is het mij opgevallen dat er maar weinig basisscholen zijn die ook echt de toenadering zoeken met het VO om te praten over Engels. Zelf de toenadering zoeken valt en staat met de juiste benadering want dat kan soms ervaren worden als bemoeizuchtig of tegen het verkeerde baan aan schoppen.

5 jaar geleden echter werd ik benaderd of ik zelf geen Engels kon geven aan leerlingen van de basisschool. Een vraag die ik niet had zien aankomen, maar die ik niet direct afwees. Zat al 13 jaar met een 4 dagen baan in het VO en dacht waarom ook niet? Naast een nieuwe werkomgeving kreeg ik ook meer zicht in de gang van zaken binnen een basisschool. Wat heb ik ongelooflijk veel respect gekregen voor de leerkrachten in het basisonderwijs. Oprechte alleskunners die differentiëren waar je U tegen zegt. Het is een mooie aanvulling op mijn overige werk en geeft mij als mentor in een brugklas ook weer een beter beeld wat leerlingen wel en niet kunnen. Het leverde mij ook meer begrip rondom de veelheid van dingen die “moeten” waardoor een vak als Engels vaak de dupe is.

Aan de slag met Engels:

Werk jij op een basisschool waarvan Engels wel een boost kan krijgen. Stel jezelf eens de volgende vragen:

1. Is er zicht op de kwaliteit van de Engelse lessen die gegeven worden op jouw school? Is er wel eens gecheckt bij de voortgezet onderwijs scholen waar veel van jullie kinderen heengaan of het aansluit?
2. Is er een beleid / visie op het vak Engels en hoe geeft zich dat vorm in de klassen waar Engels gegeven wordt?
3. Onderdeel van de visie kan zijn dat er gekeken wordt wie de Engelse lessen geeft. Worden op jouw school daar bewuste keuzes in gemaakt?

Als je het mij vraagt ligt er nog een enorme uitdaging wanneer het gaat om het vak Engels in het basisonderwijs. Door kleine stapjes te maken kan je soms al een enorm verschil maken. Kom je daar zelf niet uit neem eens contact op met een voortgezet onderwijs school in jouw buurt. Ik weet zeker dat ze bereid zijn mee te denken. Weet dat alle moeite die genomen wordt voor jullie leerlingen alleen maar een win-win situatie is

Over de schrijver

Christiaan Elsenaar, 42 jaar oud, woonachtig in Leusden, is werkzaam als docent Engels op het Corderius College in Amersfoort. Hij is daarnaast ZZP’er onder de naam Mister Chris en is daarin werkzaam als vakdocent Engels op de St Joseph in Hooglanderveen en de Bongerd in Leusden. Ook geeft hij burgerschapstrainingen in het land via de organisatie Young Impact.  Christiaan Elsenaar | LinkedIn

Over Tip

Wil jij meer blogs lezen? Zie Tiponderwijs.

Wil jij meer weten wat wij als organisatie doen? Zie Tiponderwijs.