Ingeschatte leestijd: 3 minuten

Naam auteur: Femke Rau

Inhoudsopgave

Gerelateerde artikelen

Het Enneagram als instrument voor zelfbewustzijn

Een nieuwe kijk op onderwijs Stel je een basisschool voor waar kinderen niet alleen leren, maar ook ontdekken wie ze écht zijn. Een school waar persoonlijke ontwikkeling hand in hand gaat met onderwijsinhoud, en waar kinderen leren zichzelf en elkaar te begrijpen. Als...

Het belang van groepsvorming in de eerste schoolweken

Wanneer je begint aan een nieuw schooljaar ben je al snel geneigd om in de sneltrein te stappen, want we staan immers al een aantal weken ‘stil. Vlot terug in het ritme, want dat is fijn voor onszelf én de kinderen. Voor we het weten razen we langs allerlei stations,...

sociaal-emotioneel leren (SEL) in de klas

“Je bent niet alleen op de wereld!” Hoe vaak heb jij als leerkracht deze zin gebruikt? Waarschijnlijk vaker dan je zou willen. Vaak in een moment van frustratie, met als doel een leerling te laten inzien dat hij of zij rekening moet houden met anderen. En, werkte het?...

De gouden weken en de blijvende kracht van groepsdynamiek

De gouden weken – maak er maar 42 van De scholen zijn weer begonnen en op veel scholen wordt er flink aandacht besteed aan de ‘gouden weken’ Een periode waarin de basis wordt gelegd voor een prettige en leerzame sfeer in de klas. Er is tijd voor kennismaakspelletjes,...

Strategieën voor kleuteronderwijs: van uitval naar groei

Help kleuters spelen?! Graag neem ik je mee op een korte reis. Namelijk wat als er kleuters uitvallen in het kleuteronderwijs en zelfs thuis zitten? Hoe zien we de kleuter en welke mogelijkheden bieden we aan? Laatst chatte een IB-er me onderstaande: "Het gedrag van...

De Plusklas: uitdagingen en groei voor hoogbegaafden

De Plusklas als highlight van de schoolweek? "Is dat nou echt nodig, een Plusklas? Hoogbegaafde leerlingen zijn slim genoeg, die komen er tóch wel." Dit is een uitspraak die ik regelmatig hoor. Ik zou willen dat ik volmondig kon antwoorden dat de Plusklas niet nodig...

Praktijkonderwijs: wat is dat?

Praktijkonderwijs, het beste wat mij is overkomen! Als ik aan mensen die me dierbaar zijn, vertel over het onderwijs waar ik in werk, kijken ze je soms wel een beetje verbaasd aan. Een veel gehoorde reactie is ook: ‘Dat jij dat kan!? Echt respect hoor, werken met dat...

Het belang van buitenonderwijs voor de ontwikkeling van kinderen

Digitalisering versus buitenspelen Hoe zag jouw weekend eruit? Ik heb gegamed…en dan volgt er vaak een verhaal waarbij allerlei hoofdfiguren en acties uit de game de revue passeren. Herkenbaar voor jou als leerkracht? Feit is dat de schermtijd de afgelopen jaren onder...

Wereldburgerschap in de klas: de 17 werelddoelen als basis

Wereldburgerschap in de klas met de 17 werelddoelen Door te werken aan wereldburgerschap, breng je de wereld in je klas en je klas in de wereld. Als ervaren leerkrachten en pedagogen zien we een groeiende nieuwsgierigheid en bezorgdheid onder kinderen over wereldwijde...

Jenaplan basisschool in de praktijk

Deel 3: Jenaplan basisschool In de praktijk Dit is het derde deel van een drieluik over Jenaplan onderwijs. In het eerste deel (Wat is Jenaplan onderwijs?) kun je teruglezen hoe de grondlegging van dit vernieuwde onderwijs in elkaar zit. Het tweede deel...

Uitgelichte artikelen

Naamswijziging ABCopschool: persbericht

Van ABCopschool naar Tip Met gepaste trots willen we met je delen dat we verder gaan onder onze nieuwe bedrijfsnaam: Tip b.v. Deze naamswijziging resoneert beter met de bijdrage die we de komende jaren in het basisonderwijs willen leveren en is bovendien makkelijker...

Welzijn in het onderwijs

Welzijn op Het Spectrum Het spectrum is een school in Delfgauw met het vignet welbevinden. Er heerste op de school gedurende langere tijd onderhuidse onrust en pestgedrag. Met een schoolbreed plan- met betrokkenheid van de ouders- is hiervan werk gemaakt. Het...

Taalvorming: de kunst van communicatie door het leven heen

Taal bewust: hoe verweven is taal met ons leven? Bij levensbedreigende situaties vragen we ons af: hoe lang kan een mens zonder eten of drinken? De vraag hoe lang een mens zonder taal kan wordt niet gesteld. Maar hoe groot is het aandeel van taalvorming in ons leven?...

Ingeschatte leestijd: 3 minuten

Wat we kunnen leren over zelfregulatie

De Marshmallowtest

Een kleuter zit alleen in een kamer met een verleidelijke en heerlijke marshmallow voor zich. Hij krijgt te horen: “Als je deze marshmallow niet opeet terwijl ik weg ben, krijg je er straks twee!” Met dit onderzoek, bedacht door psycholoog Walter Mischel in 1970, werd zelfregulatie gemeten. Maar wat weten we nu door dit onderzoek? En wat is zelfregulatie?

 

Zelfregulatie: De Superkracht

Zelfregulatie is het vermogen om je gedrag, emoties en gedachten te sturen. Hoewel het marshmallow-onderzoek beroemd is geworden als een indicator van zelfbeheersing, is het niet geheel betrouwbaar. Uit nieuwere studies blijkt dat er meer redenen zijn waarom kinderen iets lekkers al dan niet kunnen uitstellen. Factoren als bijvoorbeeld welvaart, armoede en kennis van de omgeving hebben ook invloed op iemands vermogen om een beloning uit te stellen.
Desondanks toonde het marshmallow-onderzoek aan dat mensen met een goede zelfregulatie meestal succesvoller zijn, zowel op leerprestaties als op hun gezondheid, productiviteit, zelfbeeld, vriendschappen en relaties. Ze kunnen beter plannen, doelen stellen en bereiken wat ze willen, zonder afgeleid te worden door de eerste de beste verleiding, zoals een marshmallow.
Zelfregulatie is geen vak zoals wiskunde of taal. Zelfregulatie is een leerproces en geen leerinhoud. Het is een vaardigheid die zich langzaam ontwikkelt in de prefrontale cortex van onze hersenen door de ontwikkeling van executieve functies. Deze ontwikkeling van executieve functies zijn pas rond het 25e levensjaar volledig klaar (Horeweg, 2023).

 

Executieve Functies: De Basis van Zelfregulatie

Executieve functies zijn de cognitieve processen die ten grondslag liggen aan zelfregulatie. Ze omvatten inhibitie (het vermogen om impulsen te onderdrukken), werkgeheugen (het vermogen om informatie vast te houden en te manipuleren), en cognitieve flexibiliteit (het vermogen om van perspectief te veranderen en flexibel te denken). Deze functies vormen de basis voor andere executieve vaardigheden en zijn cruciaal voor zelfregulatie (samen met metacognitie, maar dat is voor een ander blog) (Marulis et al., 2020). In de basisschoolleeftijd ontwikkelen de executieve functies, die nodig zijn voor zelfregulatie, zich het meest.

 

Het Geheime Wapen

Zelfregulatie is essentieel in het onderwijs. Maar zelfregulatie is niet hetzelfde als leerlingen loslaten en meer verantwoordelijkheid geven. Leerkrachten kunnen leerlingen helpen met zelfregulatie door hen te leren om hun executieve functies te verbeteren. En dat is het meest succesvol als je ze oefenent en verbetert waar je ze gebruikt. Er is namelijk weinig bewijs dat bijvoorbeeld het spelen van spelletjes waarbij één of meerdere executieve functies worden getraind, transfer biedt naar het leren in de klas. Daarom is het belangrijk om executieve functies te oefenen binnen de taak waarin je verbetering wilt zien (Van Camp et al., 2015). Bij “de Leerplaneet” draait alles om het ondersteunen van executieve functies en metacognitie ten behoeve van zelfregulatie. En dit is bij de Leerplaneet verweven in de dagelijkse routine van de klas. Leren tijdens het leren is cruciaal vanwege het transfer effect. Door een ondersteunende leeromgeving te bieden, zorgt de Leerplaneet ervoor dat leerlingen zich bewust worden van hun (leer)gedrag en leren ze zelfregulatie in verschillende contexten toe te passen.

 

Meer weten?

Wil je meer weten over zelfregulatie, executieve functies en metacognitie? Houd mijn volgende blog in de gaten, daar ga ik dieper in op het belang van metacognitie – het vermogen om na te denken over je eigen denkprocessen – en hoe dit kan bijdragen aan betere zelfregulatie. Je zult versteld staan van de eenvoudige dingen die een groot verschil kunnen maken!

www.deleerplaneet.nl

 

 

Referenties

Horeweg, A. (2023). Executieve functies ontwikkelen in de klas: Wat jij als leerkracht kunt doen. Pica.
Marulis, L. M., Baker, S. T., & Whitebread, D. (2020). Integrating metacognition and executive function to enhance young children’s perception of and agency in their learning. Early Childhood Research Quarterly, 50, 46–54. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2018.12.017
Van Camp, T., Vloerberghs, L., & Tijtgat, P. (2015). Krachtig leren, neurowetenschappelijk benaderd (1ste editie). Acco.

 

Meer weten over Femke Rau?

Klik hier en lees het verhaal van Femke Rau.

Meer over Tip Onderwijs

Wil jij meer artikelen lezen? Bekijk onze kennisbank.

Meer weten over Tip Onderwijs? Bekijk de over ons pagina.

Op zoek naar een nieuwe onderwijs uitdaging? Bekijk onze vacatures.

 

Spel- of tikfout gezien? Laat het ons weten: [email protected]

Dit artikel is geschreven door:

Femke Rau
Op: 29 juli 2024

Reacties

0 reacties

Een reactie versturen

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *