Kwantiteit versus kwaliteit?  

De bomen laten hun blaadjes vallen, trekvogels vertrekken naar warmere oorden, en  meerjarige planten sterven langzaam af. De tijd van loslaten, waar de herfst symbool  voor staat, is begonnen. Het wordt eerder donker, de zon verliest haar kracht, de  temperatuur daalt, en de wintertijd gaat weer in. We maken ons op voor… de  herfstvakantie. Een eerste bloeiperiode wordt afgesloten—een tijd die vooral gekenmerkt werd door  veel activiteit. Het was een kwantitatieve periode, die nu overgaat in een fase waarin  kwaliteit vooropstaat. Een overgang van zomer naar herfst. Van fundament naar bouwen. Van ‘gouden weken’ naar ‘vertrouw weken.’ In deze blog gaan we dieper in op de onderwerpen kwantiteit en kwaliteit in het onderwijs. 

Stevige basis 

De groep heeft zich, als het goed is, gevormd. De regels en afspraken zijn duidelijk. De  groepsnormen zijn vastgelegd. Waarden worden uitgedragen. Dit is een stevig  fundament om op voort te bouwen. 

En dan? Loslaten? Als we trouw zouden blijven aan de seizoenen, misschien wel. Maar  zo werkt het niet in het onderwijs. Ik onderschrijf zeker de slogan: onderwijs is elke dag  anders. 

Na de herfstvakantie begint de meest uitdagende periode van het jaar. Het is belangrijk  om te blijven ‘zien’ wat nodig is, juist nu de dagen donkerder worden en er een heel  speciaal iemand in aantocht is. Dit brengt ongetwijfeld uitdagingen met zich mee in het  bouwen aan je pedagogisch huis. Daarover later meer, in een volgende blog. 

Voor nu is het goed om, voordat de vakantie begint, terug te kijken op het proces dat  achter je ligt. Onderzoek eens kwantitatief wat er allemaal is gebeurd: in de groep, met  ouders, uitjes, het team, vergaderingen, studiedagen, zij-instromers, enzovoort. Zet voor  jezelf op een rij wat er in beweging is gekomen en wat dat heeft betekend voor de  kwaliteit van je werk. Hoe heb je jouw fundament gelegd? Wat is er gelukt? Wat had je  anders kunnen doen? Waar kun je van leren? Hoe staan je resultaten ervoor? 

Hoe ga je verder? 

Nu je alles hebt bekeken, is het tijd om vooruit te kijken. Kwantiteit en kwaliteit zijn beide  hulpbronnen die je kunt inzetten om verder te bouwen in de komende periode. Het een  is niet beter of slechter dan het ander—ze gaan hand in hand. 

Wat komt er allemaal binnen? 

Misschien herken je dit ook wel in je eigen groep. Stel je voor dat je ’s ochtends bij de  deur staat. Anna komt huilend binnen omdat haar konijn is overleden. Tegelijkertijd  staan de ouders van Marloes met een traktatie op de stoep. Dan hoor je dat je collega  ziek is en jij vier leerlingen uit haar groep erbij krijgt. Net vandaag, wanneer je een gastles 

hebt over burgerschap, die samenvalt met je gymles. Ondertussen krijg je mails van  ouders die klagen dat de gymles telkens uitvalt, waardoor je ’s ochtends vroeg al met je  collega aan het appen was om de gymles te ruilen. Dat valt nu precies tijdens de  traktatietijd van Marloes, waardoor ouders niet kunnen meevieren. En dit jaar is juist  besloten dat ouders wél welkom zijn bij verjaardagen om de ouderbetrokkenheid te  vergroten. De ouders van Marloes zijn dus not amused en willen graag een nieuwe tijd  van jou horen die past in hun drukke werkagenda. Ondertussen heeft Floris zijn beker  niet goed dichtgedaan, waardoor de hele gang onder de ranja ligt—iets wat eigenlijk niet  gedronken wordt op school, maar waar je na het tiende gesprek met ouders geen strijd  meer over aangaat. En dan snak je naar koffie… maar helaas, het koffieapparaat moet  worden gereinigd, de conciërge is afwezig, en niemand weet waar de reinigingstabletten  liggen. Geen koffie dus, maar wel een mevrouw die je nog niet kent, die zich voorstelt als  mevrouw Smeets: “Ik kom vandaag Manon observeren. Ik had daar laatst een mail over  gestuurd. Waar kan ik gaan zitten?” En zo is het pas 8:30. 

Kwantitatief gebeurt er van alles, en binnen die paar minuten zoek je naar manieren om  alles te rangschikken in je hoofd, zodat je om 8:45 klaar bent om met de dag te  beginnen. 

Kwantiteit en kwaliteit 

Kwantiteit en kwaliteit gaan over meer dan alleen resultaten. Ook op persoonlijk vlak  vormen ze een organische beweging. Een leven vol veelheid en van alles wat lijkt leuk en  zinvol, maar door steeds meer voor kwaliteit te kiezen, krijg je uiteindelijk met minder  veel meer. 

Na het leggen van een stevig fundament, ga je verder bouwen. De muren rijzen op, maar  de binnenkant is nog kaal. Jij bepaalt samen met je groep en je team hoe de binnenkant  eruit komt te zien. Een mooie uitdaging voor de komende periode. 

Maar nu eerst vakantie, om je energie weer op te laden. 

Syl Polder