Inleiding

Het cyclisch versterken van je onderwijskwaliteit is de hoofdopdracht van iedere schoolleider. En je meest waardevolle goed, staat iedere dag in de groepen hun stinkende best te doen voor al die kinderen die aan jullie school zijn toevertrouwd. Je onderwijsprofessionals! In dit artikel gaan we verder in op het onderwerp professionalisering.

Verbeteren betekent voor ons bouwen aan een collectieve kracht van ons onderwijsteam op school om succes te tonen, niet in alleen in resultaten, maar ook in werken aan waardering voor het leren en het leven.

De kwaliteit van het onderwijs is geen subjectieve inschatting, maar staat duidelijk gedefinieerd in onze ambities en het waarderingskader van inspectie is hierin een waardevolle graadmeter. Het is dus van belang om dit helder voor ogen te hebben, want als je weet waar je staat en waar je voor gaat, geeft dit een helder beeld van wat er dient te gebeuren.

Voldoende presteren vinden wij bij ons op school dus niet goed genoeg. Wij gaan voor continue verbetering en werken aan schooleigen ambities passend bij onze context. Het onderwijsproces, de onderwijsresultaten en de veiligheid en het schoolklimaat zijn het werkveld van ons als team en wordt middels co-creatie planmatig en cyclisch geanalyseerd en beoordeeld. Hier wordt data gewogen en begrip aan toegekend en de kwaliteit wordt gerealiseerd en geborgd.

Dit inzicht in de kwaliteit van ons onderwijs en de ontwikkelpunten die we als school te nemen hebben, geeft ons als school inzicht en overzicht en leidt tot een doelgerichte verbetering van onze onderwijskwaliteit

Het schoolteam als sleutel tot succes.

Het pedagogisch, organisatorisch en didactisch handelen van onze onderwijsprofessionals, is hierin de sleutel tot succes en verdient dan ook de optimale aandacht in het optimaliseren van dit handelen. Derhalve hanteren wij een HRM beleid waarin iedere professional zich gehoord en gekend voelt en waarin eenieder optimaal tot ontwikkeling kan komen. De informatie uit de ontwikkelgesprekken en de persoonlijke ontwikkelplannen die hieruit vloeien, gekoppeld aan de doelen die we hebben als school, leidt tot een scholingsplan dat gericht is op het verhogen en versterken van onze onderwijskwaliteit en draagt hiermee bij aan de ontwikkeling van de kinderen in onze scholen.

Van overzicht naar inzicht naar uitzicht

Waar het gaat om het bewaken en bevorderen van kwaliteit, staan overzicht, inzicht en uitzicht centraal. Een goed functionerend stelsel van kwaliteitszorg en personeelsmanagement, leidt tot zicht op eigen kwaliteit en relevante verbetermaatregelen.

Overzicht

Overzicht gaat over het, op basis van de beschikbare data, zichtbaar en inzichtelijk maken van het resultaat van de onderwijsprocessen, de onderwijsresultaten en de veiligheid en schoolklimaat. Ook de context van de school, met hierin kenmerken van de schoolpopulatie, de leerlingen, de wijk, het team wat er werkzaam is en de situatie van de school, dient in beeld te zijn.

Daarnaast zijn er de individuele ontwikkelwensen van de teamleden. Welke ambities en ontwikkelpunten zijn er, vanuit de cyclische ontwikkel- en POP gesprekken, opgehaald. Waar ligt de ontwikkelbehoefte van het individu en het collectief. Tijdens de jaarlijkse individuele ontwikkelgesprekken staat dit centraal. We hebben helder gemaakt wat we verwachten van een onderwijsprofessional op onze school. En middels een gesprek vanuit een waarderende grondhouding onderzoeken we samen wat succesmomenten waren, welke waarden hieraan ten grondslag liggen en we kijken naar de toekomst, waar wenst men over 2 jaar te staan en wat is de eerste stap hier naar toe. Op deze wijze wordt helder wat persoonlijke ambities zijn en knelpunten komen op natuurlijke wijze boven tafel.

Inzicht

Inzicht gaat over de vaardigheden om de vastgelegde resultaten te kunnen interpreteren en op waarde te kunnen schatten. Dit speelt op ieder niveau binnen de organisatie. De leerkracht heeft vanuit de schoolanalyse en groepsanalyse een overzicht over zijn of haar gegevens van de groep. Middels deze analyse worden er interventies gekoppeld op leerling- en/of groepsniveau. Het MT heeft overzicht en inzicht dat nodig is om beleidsbeslissingen op schoolniveau te kunnen nemen en op het niveau van de stichting hebben zowel de medewerkers van de afdeling onderwijskwaliteit als het CVB overzicht en inzicht om de gegevens als stuurinformatie voor beleid te kunnen gebruiken.

Dit inzicht mbt ambities en verbeteronderwerpen, gekoppeld aan het overzicht van scholingsbehoeftes en ontwikkelwensen, geeft inzicht in de in te zetten scholing en professionalisering.

Uitzicht

Op basis van de analyse van de beschikbare gegevens, kan op ieder niveau in de organisatie gestreefd worden naar nóg meer kwaliteit. Waar overzicht en inzicht vooral terugblikken, kijkt uitzicht nadrukkelijk vooruit en staan de schoolnormen en eigen ambities van onze school centraal.
De scholing of professionalisering die we nastreven, draagt bij aan de kwaliteitsontwikkeling van de school. Wanneer we de ontwikkeldoelen van de school, het team en het individu helder in kaart brengen en met elkaar verbinden, kunnen we gericht sturen op het realiseren van de gestelde doelen.

Cyclisch, systematisch en planmatig leiding geven aan kwaliteit.

Nascholing en professionalisering is een continu proces van ambities stellen, plan bepalen, de dialoog voeren en middels co-reflectie komen tot verbetering
Wanneer je als schoolleider je team actief betrekt in de schoolontwikkeling en de ambities die gesteld worden, leidt dit tot een gedragen kwaliteitsvisie en de wens om te ontwikkelen is hier onderdeel van.
Wanneer (school) ambities helder zijn, en persoonlijke ontwikkelbehoeftes in kaart zijn gebracht, zal een kwaliteitsgerichte dialoog meer helderheid verschaffen in de te nemen stappen. Hierin zijn veiligheid en relationeel vertrouwen uitgangspunt om feedback en ontwikkelbehoefte van iemand al dan niet te koppelen aan schoolambities en ontwikkelplannen.

Relationeel vertrouwen

Vertrouwen is een aanjager van schoolontwikkeling. ‘Relationeel vertrouwen’ tussen professionals en leerlingen, professionals met ouders, met elkaar en alle betrokkenen met jou als leidinggevende heeft een positieve invloed op schoolontwikkeling en daarmee het leren van leerlingen. Vertrouwen tussen de betrokkenen is de sociale lijm die invloed heeft op het onderwijs en het welzijn van leerlingen (Bryk en Schneider, 2013). Vertrouwen betekent niet ‘elkaar met rust laten’. Sterker nog, vertrouwen zonder controle is naïef! Je werkt met elkaar, leert van elkaar en houdt elkaar binnen de gestelde koers.(Mentink 2013)
Respect, persoonlijk contact (individuele verbinding), vakbekwaamheid en persoonlijke integriteit zijn bepalend voor het ‘relationeel vertrouwen’ wat leeft in de school.

Co-reflectie

Wanneer er een koppeling tussen scholingsbehoefte en ontwikkelbehoefte gemaakt kan worden, dienen de financiële consequenties in kaart te worden gebracht en inzichtelijk te worden gemaakt of dit een rendabele investering is die je als school willen maken. Past de uitgave bij de kwaliteitsimpuls die we ermee willen realiseren?

In samenspraak met het team, HRM en de hoofd financiën stemmen we bovenstaande af en koppelen we het terug aan het team en daarna aan de PMR.
Door op deze wijze het scholingsbeleid van onze onderwijsprofessionals te koppelen aan onze onderwijskwaliteit, zal de kans van doelrealisatie groter en van langdurigere impact zijn en op die manier leiden tot een opwaartse lijn in onze kwaliteitsontwikkeling.

Judith Bosch
September 2024