Inhoudsopgave
Gerelateerde artikelen
Investeren in sociaal-emotionele competenties
‘De kost gaat voor de baat uit’ Wat is de kernopdracht van de basisschool? Als je kijkt naar de recente berichtgeving, gaat het toch vooral om de basisvaardigheden taal, rekenen en burgerschapsvorming. Maar scholen staan ook onder (toenemende) druk om aan allerlei...
Reflexen: invloed op het leren?!
Dat klinkt menig leerkracht misschien vreemd in de oren. Ik had er in mijn opleiding en ook als moeder nog nooit van gehoord. Ja, ik kende de schrikreflex bij baby’s en iets met de Apgar-score, maar verder dan dat wist ik niets. Ik heb het over de reflexen van een...
Rust in de klas: zo maak je stilte een vaardigheid
In 5 seconden stil , zonder stemverheffing Zo train je rust als gedragsvaardigheid en verhoog je de leeropbrengst in de klas. 3, 2, 1. Je hand gaat omhoog. Een paar leerlingen doen mee. Anderen praten nog even door. Na vijf seconden is het stil. Je begint met je...
Het belang van psycho-educatie voor hoogbegaafde kinderen
Een (vermoedelijk) hoogbegaafde leerling ..., bijna elke leerkracht heeft er wel één (of meer) in zijn of haar groep. Het op de juiste manier begeleiden van deze leerlingen kan uitdagend zijn. Wat hebben deze leerlingen nodig om tot leren te komen, hun potentieel waar...
Ervaringen met de docentenopleiding
Onderwijs in het onderwijs Mijn eerste blog heeft een kritische toon, maar dit is wat mij nu het meeste opvalt. Iedereen heeft wel een juf of meester die een onuitwisbare indruk heeft achtergelaten. Misschien omdat ze je leerden rekenen met snoepjes, of omdat ze je...
Kinderboeken komen tot leven
Wat plezier en betrokkenheid met elkaar te maken hebben Welkom bij mijn eerste blog voor Tip Onderwijs. Ik voel me vereerd om een stuk te mogen schrijven over mijn grootste passie in het leven: kinderboeken, op mijn twee kinderen na dan! Ik ontwerp lespakketten rondom...
Begrijpen als basis
Hoe écht luisteren leidt tot betere relaties, inclusie en onderwijs “Onze jeugd heeft tegenwoordig een sterke hang naar luxe, heeft slechte manieren, minachting voor het gezag en geen eerbied voor ouderen. Ze geven de voorkeur aan kletspraatjes in plaats van training....
Basisvaardigheden: het belang van bewegen en spelen
Dagelijks zie ik het in mijn praktijk. Kinderen die school niet (meer) leuk vinden. Bij de kleuters was het nog wel leuk, daar mochten we spelen. Tijdens de intake in mijn praktijk geef ik het kind spelenderwijs een opdracht waarbij er een antwoord wordt gegeven op de...
Waarom nascholing meer oplevert dan het kost – juist nu
Sorry, geen tijd voor groei Een paar jaar geleden stond ik zelf nog voor groep 5. Toen ik de cursus ‘Gedragsbeïnvloeding in de groep’ tegenkwam, was ik meteen enthousiast. Ik zag het al voor me: concrete tools om mijn groep beter aan te sturen, nieuwe invalshoeken...
Een spiegeldynamiek in het team
Wat als je team zich gedraagt als de leerlingen? Tijdens een teamvergadering op een basisschool viel het de directeur op: sommige leerkrachten zaten op hun telefoon, anderen kwamen te laat, en de energie in de ruimte voelde onrustig. Teamleden klaagden over...
Uitgelichte artikelen
Van PO naar VO
Van juf naar mevrouw: mijn stap naar het VO Na bijna 10 jaar werken in het basisonderwijs, wat ik heb met veel plezier heb gedaan, zet ik een nieuwe stap in mijn onderwijs carrière. Met een hoop kennis, ervaring en een master in technologie op zak word ik docent...
Naamswijziging ABCopschool: persbericht
Van ABCopschool naar Tip Met gepaste trots willen we met je delen dat we verder gaan onder onze nieuwe bedrijfsnaam: Tip b.v. Deze naamswijziging resoneert beter met de bijdrage die we de komende jaren in het basisonderwijs willen leveren en is bovendien makkelijker...
Welzijn in het onderwijs
Welzijn op Het Spectrum Het spectrum is een school in Delfgauw met het vignet welbevinden. Er heerste op de school gedurende langere tijd onderhuidse onrust en pestgedrag. Met een schoolbreed plan- met betrokkenheid van de ouders- is hiervan werk gemaakt. Het...
Taalvorming: de kunst van communicatie door het leven heen
Taal bewust: hoe verweven is taal met ons leven? Bij levensbedreigende situaties vragen we ons af: hoe lang kan een mens zonder eten of drinken? De vraag hoe lang een mens zonder taal kan wordt niet gesteld. Maar hoe groot is het aandeel van taalvorming in ons leven?...
Wat is inclusief onderwijs
Inhoudsopgave
Op weg naar inclusief onderwijs
Je kunt er niet meer omheen: Inclusief onderwijs leeft! Op LinkedIn worden met grote regelmaat berichten geplaatst over bijeenkomsten, webinars en goede voorbeelden met als thema inclusie. Het ministerie van OCW heeft in de ’Contouren werkagenda Route naar integratief onderwijs 2035’[1] aangegeven dat de educatie in 2035 veel inclusiever moet zijn dan nu het geval is. 2035 lijkt nog ver weg, maar de tijd gaat snel. Ook weten dat voor onderwijsveranderingen zo’n 10 jaar nodig is. Werk aan de winkel dus!
Uitdagingen en kansen
Inclusief onderwijs is voor veel scholen een uitdaging, maar de kansen die het leerlingen met een beperking biedt, wegen zwaar. Te veel leerlingen volgen nu gespecialiseerd onderwijs, terwijl zij met de juiste ondersteuning ook regulier onderwijs zouden kunnen volgen. De vrees dat inclusie ten koste van de gewone leerlingen gaat, is niet terecht.
Een studie naar de leerprestaties van leerlingen zonder beperking in een inclusieve leeromgeving liet nu juist zien dat ook die leerlingen beter presteerden. Leerlingen met een beperking presteerden cognitief eveneens beter in een inclusieve school [2]. Wat houdt ons dus nog tegen?
De aantallen? In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, gaat het niet om enorme aantallen. In het gespecialiseerde onderwijs zitten nu samen met het speciaal basisonderwijs ongeveer 100.000 leerlingen van de in totaal bijna 2,5 miljoen leerlingen in het funderend onderwijs.
Als je de leerlingen uit het gespecialiseerd onderwijs allemaal zou verdelen over de pakweg 7500 reguliere scholen voor basis- en voortgezet onderwijs, dan gaat het om relatief kleine aantallen per school[3].
Kleine stapjes
Inclusief onderwijs hoeft niet van vandaag op morgen geregeld te zijn. Vooruitlopend op nieuwe wetgeving, kunnen nu al stappen gezet worden. Zo kan bijvoorbeeld bij de jaarlijkse evaluatie van het ontwikkelingsperspectief in het gespecialiseerde onderwijs gericht gekeken worden of de leerling terug kan naar het regulier onderwijs en welke ondersteuning er dan nodig is.
Het samenwerkingsverband kan bij de beoordeling van bijvoorbeeld een aanvraag voor een verlenging van een toelaatbaarheidsverklaring ook kijken of voortgezet verblijf in het gespecialiseerd onderwijs wel nodig is en of de leerling niet beter naar het regulier onderwijs (terug) zou kunnen gaan met ondersteuning vanuit dat samenwerkingsverband.
Ook kunnen regulier en gespecialiseerd onderwijs vaker samenwerken. Leerlingen uit het gespecialiseerd onderwijs kunnen een deel van hun educatie volgen op een reguliere school. Dat kan voor ongeveer 60% van de onderwijstijd. De scholen maken dan bijvoorbeeld ook afspraken over de ondersteuning die de school voor gespecialiseerd onderwijs kan bieden.
De leerling kan dan wennen en profiteren van de inclusieve leeromgeving van de reguliere school en de reguliere school kan profiteren van de kennis en ervaring van het gespecialiseerd onderwijs. Omgekeerd kan trouwens ook. Als een leerling in het regulier onderwijs gebaat is bij een aantal dagen onderwijs in een school voor speciaal onderwijs, dan is ook dat mogelijk. De leerling heeft dan geen toelaatbaarheidsverklaring nodig, hij blijft immers ingeschreven op de reguliere school.
Grotere stappen
Het ministerie werkt nu aan een nieuwe beleidsregel ‘inclusieve leeromgeving’, waaraan ik ook een bijdrage mag leveren. De huidige beleidsregel experimenten samenwerking regulier en speciaal onderwijs maakt het mogelijk dat regulier en gespecialiseerd onderwijs in één gebouw aan alle leerlingen van die scholen in gemengde groepen les kunnen geven.
De nieuwe beleidsregel biedt meer mogelijkheden, zoals het inrichten van ondersteunings- en trajectklassen en thuisnabij onderwijs in de eigen gemeente. Publicatie is voorzien voor 1 mei 2024 en voor die tijd zult u via verschillend kanalen geïnformeerd worden over het hoe en wat.
Over Marjan Zandbergen
Marjan Zandbergen heeft meer dan 25 jaar bij het ministerie van OCW gewerkt en is nu (na haar pensioen) zelfstandig adviseur op het terrein van inclusief en gespecialiseerd onderwijs. Vanuit die functie adviseert zij onder meer ook het ministerie van OCW. Mocht u advies willen, neem dan contact op met marjan.zandbergen@ziggo.nl.
[2] Jana Vyrastekova, ’Inclusie als sociale norm’ in Sofie Sergeant en Peter de Vries (red), Perspectieven op inclusief onderwijs (Antwerpen/ ’s-Hertogenbosch 2023), blz. 68,69.
Over Tip
Wil jij meer blogs lezen? Zie Tiponderwijs.
Wil jij meer weten wat wij als organisatie doen? Zie Tiponderwijs.
Laten we het gesprek starten
Ik ben benieuwd wat jij denkt over dit artikel. Deel je mening in een reactie – alvast bedankt!
Meer weten over ?
Dit artikel is geschreven door:
Artikel delen
Artikel delen
Plaats een reactie
Meer over Tip onderwijs
Wil jij meer artikelen lezen? Bekijk onze kennisbank.
Meer weten over Tip onderwijs? Bekijk de over ons pagina.
Op zoek naar een nieuwe onderwijs uitdaging? Bekijk onze vacatures.
Spel- of tikfout gezien? Laat het ons weten: mats@tiponderwijs.nl
0 reacties